Tên dân gian: Lạc tiên, Nhãn lồng, tốt chùm baoTên giờ đồng hồ Trung: 毛西番莲属Tên khoa học: Passiflora foetida L.Họ khoa học: thuộc họ Lạc tiên - Passifloraceae.
Cây lạc tiên(Mô tả, hình ảnh cây lạc tiên, phân bố, thu hái, nguyên tố hóa học, chức năng dược lý...)Mô tả:Cây lạc tiên là 1 trong những cây thuốc nam quý, dạng dây leo bởi tua cuốn, rỗng. Lá mọc so le, dài khoảng 7cm, rộng tới 10cm, chia thành 3 thuỳ nhọn. Lá kèm rách ở mép. Tua cuốn mọc từ bỏ nách lá. Hoa trắng,, gồm tràng phụ hình sợi, color tím. Quả tròn, bao vì chưng lá bắc mãi sau như là một cái bao sinh sống ngoài. Quả chín vàng, ăn được. Toàn cây gồm lông.Thu hoạch vào mùa xuân
Bộ phận dùng:Toàn cây - Herba Passiflorae Foetidae.Phân bố:Loài liên nhiệt độ đới, mọc hoang khắp nơi, leo quấn ở các bãi trống lùm bụi. Cũng thường trồng ở những vườn thuốc.Thu hái:Thu hái toàn cây, phơi khô.Thành phần hoá học tập của lạc tiên- trong cây có chứa những hoạt hóa học như: Alcaloid, flavonoid, saponin.
Công dụng, liều dùng, quy kinh, tính vịTính vịLạc tiên bao gồm vị ngọt và đắng, tính mát, có chức năng tiêu viêm, lợi tiểu.Quy kinh:Vào ghê tâm, canTác dụng:Quả có chức năng an thần, giảm đau.Chủ trị:An thần tạo ngủ: dùng trong bệnh về tim hồi hộp, trung tâm phiền muộn, mất ngủ; hoàn toàn có thể dùng lá tươi ăn dưới dạng làm bếp canh; hoặc cần sử dụng dưới dạng thuốc nhan sắc riêng; hoặc phối phù hợp với Lá sen, Lá vông nem, Ngãi tượng ( củ bình vôi).Giải nhiệt độ độc, làm mát gan: sử dụng trong trường hợp khung hình háo khát hoặc nhức mắt đỏ.Công dụng, chỉ định và phối hợp:Ngọn non Lạc tiên được hái về có tác dụng rau luộc ăn hay làm bếp canh. Quả chín vàng ăn ngon. Lạc tiên được sử dụng trị hiện tượng suy nhược thần kinh, Mất ngủ, ngủ tốt mơ, phụ nữ hành kinh sớm. Còn sử dụng trị ho, phù thũng, viêm mủ da, lở ngứa, loét làm việc chân.Ở Ấn Ðộ, nước nhan sắc lá dùng làm trị bệnh thiếu máu cùng hen suyễn, quả sử dụng gây nôn; lá sử dụng đắp và điều trị choáng ngợp và nhức đầu.
Liều dùng:8 -16g dạng dung dịch sắc. Dùng ngoài đun nước rửa và giã cành lá tươi nhằm đắp.Ứng dụng lâm sàng của vị thuốc lạc tiênSuy nhược thần kinh, mất ngủ:Lạc tiên 8-16g dung nhan uống. Dùng riêng hoặc phối phù hợp với lá Vông, lá Dâu, trọng điểm Sen nấu thành cao lỏng, hằng ngày dùng 2-5g, chia các lần uống, đề xuất uống trước khi đi ngủ.Viêm da, ghẻ ngứa:Dây lá Lạc tiên với lượng vừa đủ, nấu bếp nước tắm và rửa.Bài dung dịch an thần, có tính năng trợ tim, ngủ được êm, dịu thần kinh:Hạt sen 12g, lá Tre 10g. Cỏ mọc 15g, Lá dâu 10g, Lạc tiên 20g, Vông nem 12g, Cam thảo 6g, Xương người yêu 6g, táo nhân sao 10g. Ðổ 600ml nước sắc còn 200ml nước, uống ngày 1 tháng (An Giang).
Làm nước tiểu khát có tính năng mát với bổ:Cách làm như sau quả chín (càng chín càng thơm 0,5kg), vấp ngã đôi, nạo không còn ruột, ép cùng lọc đem dịch quả. Đường white 250g hòa với cùng 1 lít nước đun sôi để nguội. Đổ dịch quả vào nước đường, trộn đều. Nước trái lạc tiên trứng bám mùi thơm sệt biệt, vị khá chua, chứa đựng nhiều vitamin, độc nhất vô nhị là vi-ta-min B2.Chữa lỵ:Dùng qủa lạc tiên 60 g, rửa sạch, sắc đem nước, pha thêm đường, chia gấp đôi uống trước bữa tiệc (Theo sách "Phúc con kiến dân gian thảo dược").Tham khảoPhân biệt những loại lạc tiên:Ngoài loại lạc tiên nói trên, nhằm tránh nhầm lẫn, cần xem xét tới một trong những loài khác cũng mang tên lạc tiên- Lạc tiên Nam bộ (Passiflora cochinchinensis Spreng) cũng chính là cây leo cơ mà cành khá dẹt, có khía rãnh. Lá thuôn hẹp, nơi bắt đầu lá cùng đầu lá tương đối tròn, mép nguyên, phương diện trên nhẵn, khía cạnh dưới gồm ít lông. Cụm hoa màu sắc trắng. Quả nhỏ dại hình trứng nhẵn. Cây này không được sử dụng làm dung dịch an thần như lạc tiên nói trên.- Lạc tiên tây (P. Incarnata L.): là dây leo, dài mang lại 9 - 10m. Thân bao gồm rãnh dọc, vỏ màu sắc xám nhạt, sau chuyển red color tía, khi non tất cả lông mịn. Lá mọc so le, ba thùy, mép gồm răng cưa, có tua cuốn ngơi nghỉ kẽ lá. Hoa to, màu trắng, thơm, bao gồm cuống dài, màu sắc tím hoặc hơi hồng. Quả hình trứng. Khi chín có màu vàng. Quả bao gồm vị chua, cất vitamin. Có tính năng bổ mát, giải nhiệt.- Lạc tiên trứng, còn gọi là dây mát (P. Edulis Sím): Là dây leo, mảnh, dài hàng trăm mét. Thân mềm, hình trụ, có rãnh dọc, những lông thưa. Lá mọc so le, phân tách 3 thùy, nhẵn, mép khía răng cưa, cội lá hình tim, tất cả hai tuyến nhỏ, đầu lá nhọn. Hoa mọc riêng sinh hoạt kẽ lá, tất cả cuống dài, màu sắc trắng. Quả mọng hình trứng, khi chín màu da cam. Ở nước ta, dây đuối mọc hoang sống vùng Kỳ Sơn, Nghệ An. Dây mát mang đến quả thơm ngon, vỏ quả đựng được nhiều vitamin C, axít hữu cơ, tanin, đường, các nguyên tố vi lượng: Si, K, P… Dịch quả cũng chứa nhiều vitamin C, tinh dầu, axít amin và β- caroten. Trái lạc tiên trứng được dùng làm thực phẩm, pha chế đồ uống, vật dụng hộp, bánh kẹo, kem, đồ vật tráng mồm sau bữa ăn và có tác dụng thuốc ngã có tính năng kích say đắm thần ghê và hỗ trợ cho việc hấp thụ được xuất sắc hơn.
